Ο Άγιος Βασίλειος, ο πρωτοχρονιάτικος δικός μας Άι- Βασίλης, έμεινε στην αντίληψη του λαού μας σαν ένας ανθρώπινος άγιος, που ζει και περπατά ανάμεσα μας. Στην Ελλάδα και στην ορθόδοξη παράδοση το καλό πνεύμα της Πρωτοχρονιάς, ταυτίστηκε εύκολα με τον Μέγα Βασίλειο, τον μεγάλο ιεράρχη, επίσκοπο Καισαρείας, κορυφαίο θεολόγο του 4ου αιώνα και έναν από τους Τρεις Ιεράρχες. Ο Μέγας Βασίλειος ήταν ένας βαθιά μορφωμένος και εξαιρετικά δραστήριος άνθρωπος. Όμως από πολύ παλιά μια τεράστια βιομηχανία είχε στηθεί στις ”πλάτες” του πιο αγαπημένου αγίου στον κόσμο. Η ιστορία του Άι-Βασίλη είναι επίσης συνυφασμένη με τη σύγχρονη κουλτούρα. Κάθε εμπορικό κέντρο στις μεγάλες πόλεις έχει τέτοιες μέρες τον δικό του Άι-Βασίλη που φωτογραφίζεται με τα παιδιά, ενώ και εκατοντάδες ταινίες, διαφημίσεις, βιβλία και παιγνίδια είναι αφιερωμένα σε αυτόν. Ένα εμπορικό δημιούργημα που συντελεί στη συντήρηση του μύθου! Τα παιδιά ιδιαίτερα της προσχολικής ηλικίας, έχουν ανάγκη να πιστεύουν σε μύθους και σύμβολα και να φαντάζονται. Το παραμύθι του Άι-Βασίλη ανήκει στη σφαίρα της φαντασίας που επιτρέπει στο παιδί να αφήσει ένα άνοιγμα Πίστης σε κάτι υπερφυσικό, κάτι που έρχεται από τον ουρανό και δίνει χαρά με τα δώρα του. Όλα αυτά είναι στοιχεία απαραίτητα για την ψυχο-συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών.
Τι πρέπει λοιπόν να απαντούν οι γονείς όταν τα παιδιά τους ρωτούν, αν ο Άι-Βασίλης είναι αληθινός; Η πίστη των παιδιών στον Άγιο Βασίλη ξεκινά γύρω στα τρία με τέσσερα χρόνια, βέβαια το παιδί μέχρι τα έξη του, δεν μπορεί να ξεχωρίσει ακόμα το φανταστικό από το αληθινό. Τα παιδιά σταματούν να πιστεύουν στον αγαπημένο τους άγιο σε διαφορετικές ηλικίες. Στην ηλικία των εφτά έως δώδεκα το παιδί αρχίζει σιγά-σιγά να ξεχωρίζει το πραγματικό από το φανταστικό. Ο Άγιος Βασίλης είναι ο καλός ασπρομάλλης παππούς που φέρνει δώρα σε όλα τα παιδάκια του κόσμου και είναι τόσο δυνατός και γρήγορος, που σε ένα βράδυ τρυπώνει σ΄όλα τα σπίτια! Είναι φίλος και σύμμαχος τους και τα συναρπάζει. Στα παιδιά αρέσουν τα παραμύθια γοητεύονται από αυτά. Να μια αφορμή να μιλήσουν οι γονείς με το παιδί τους λέγοντας τον μύθο του Άι-Βασίλη, ενισχύοντας τον άφοβα με μια ζεστή αγαπημένη μορφή.
Ερωτήσεις που κάνουν συχνά τα παιδιά: ”Πως ξέρει ο Άι- Βασίλης ότι όλο το χρόνο ήμουν καλό ή κακό παιδί;” ”Εμείς που δεν έχουμε τζάκι από που θα μπει;” ‘Έχει τόσο τεράστιο σπίτι που χωράει χιλιάδες κουτιά με δώρα;” ”Μα είναι τόσο χοντρός, πως θα χωρέσει από την καμινάδα;” ‘Έχει γραμματέα και του διαβάζει τόσα γράμματα;” Η ύπαρξη του είναι ένα μυστήριο για τα μικρά παιδιά. Προσπαθήστε να μάθετε τι είναι αυτό που έχει δημιουργήσει στο παιδί ερωτηματικά. Είναι σημαντικό να δείτε τι πιστεύει το ίδιο το παιδί. Αν σας πει ότι πιστεύει στ΄αλήθεια στον Άι-Βασίλη είναι νωρίς ακόμη να του πείτε το ”μυστικό”. Αν όμως αμφισβητεί την ύπαρξή του, μάλλον είναι ώρα να του αποκαλύψετε την αλήθεια λέγοντας του την ιστορία του Αγίου Βασιλείου, ότι ήταν ένας άνθρωπος που φρόντιζε τα παιδιά, έδινε χρήματα στους φτωχούς, αγάπη, ελπίδα και φώτιση. Προτρέψτε το παιδί σας να γράψει ένα γράμμα στον Άι-Βασίλη, αν δεν ξέρει ακόμη να γράφει, βοηθήστε το. Διαβάστε το γράμμα του και θα εκπλαγείτε με τα συναισθήματα του. Ενισχύστε τη δημιουργικότητα και τη φαντασία του με χειροτεχνίες ( ένας χοντρούλης παππούς με κόκκινη κάπα, άσπρη γενειάδα και μαύρες μπότες) θα του μείνει αξέχαστος, αν τον φτιάξετε μαζί. Διηγηθείτε του, δικές σας παιδικές αναμνήσεις με ήθη και έθιμα του τόπου σας με τη δική σας πατρική οικογένεια. Θα αναφερθώ τώρα σε ορισμένους γονείς που χρησιμοποιούν τον Άι-Βασίλη σαν απειλή, σαν τιμωρό. ”Υπάρχει Άι-Βασίλης, αλλά πηγαίνει δώρα μόνο στα καλά παιδιά,” λένε συχνά . Η απειλή του Άι-Βασίλη αρκεί για να κρατήσει υπό έλεγχο τη συμπεριφορά των παιδιών όλο το χρόνο. Οι γονείς λένε στα παιδιά ότι βρίσκονται σε επαφή με τον Άι-Βασίλη συνεχώς! π.χ ότι μιλούν στο τηλέφωνο μαζί του, προκειμένου να τα συνετίσουν. Όταν έρχεται όμως η ώρα που τα παιδιά μαθαίνουν την αλήθεια για τον Άι-Βασίλη, η απογοήτευση τους είναι μεγάλη. Τόσο μεγάλη που μπορεί να τα οδηγήσει να αμφισβητήσουν οτιδήποτε τους έχουν πει οι γονείς τους μέχρι εκείνη τη στιγμή. Διατηρήστε την παιδικότητα και την αθωότητα των παιδιών σας και κάντε τα να πιστέψουν στον Άι- Βασίλη. Μήπως και για σας δεν είναι μια γλυκιά αυταπάτη, μια φυγή από την πραγματικότητα η χρυσόσκονη των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς; Μήπως και εμείς δε θέλουμε να έλθει ο Άι- Βασίλης με πολλά πρωτοχρονιάτικα θαύματα, τα δικά μας προσωπικά θαύματα, ικανοποιώντας κρυφές ευχές και βαθιές ανάγκες μας; Έτσι και τα παιδιά έχουν ανάγκη από το παραμύθι του Άι- Βασίλη και δεν πρέπει να το γκρεμίσουμε ποτέ. Ας τα αφήσουμε να προσμένουν και να ονειρεύονται!! Τελειώνοντας σας μεταφέρω μια νέα μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 1000 παιδιών, στο Βρετανικό εμπορικό κέντρο Brent Cross και δημοσιεύτηκε στην Daily mail. Τα παιδιά (στη Βρετανία) έχουν προφανώς μια θολή εικόνα για το ποιος είναι ο Χριστός ή ο Άι -Βασίλης! ‘Ένα στα πέντε παιδιά ( περίπου το 20%) πιστεύει ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ποδοσφαιριστής της Τσέλσι! Το 10% πιστεύει ότι ο Ρούντολφ το ελαφάκι βρισκόταν μέσα στο στάβλο τη στιγμή της γέννησης του Χριστού! Το 52% των παιδιών, ηλικίας 5 έως 12 ετών, θεωρούν πως στις 25 Δεκεμβρίου, γιορτάζουμε τα γενέθλια του Άι- Βασίλη! Η ιστορία της γέννησης φαίνεται να προκαλεί σύγχυση στα περισσότερα παιδιά, καθώς το 35% πιστεύει ότι ο Ιησούς γεννήθηκε στο Νότιο πόλο, ενώ το 27% λέει πως η μητέρα του Χριστού τον γέννησε μέσα σε μια εκκλησία. Το 25% πιστεύει ότι οι βοσκοί βρήκαν τη φάτνη με τη χρήση Google Maps, ενώ το 15% θεωρεί πως οι μάγοι με τα δώρα του έδωσαν ως δώρο μια τιάρα, ένα ραβδί και φτερά! Ανάμεσα σε εκείνους που δεν πιστεύουν ότι ο Ιησούς είναι παίχτης της Τσέλσι-και μάλιστα επιθετικός- θεωρούν ότι είναι αστροναύτης ή παίχτης στο X- Factor.” Καλές γιορτές σας εύχομαι. Ας γίνουμε όλοι βοηθοί και μαθητές του Άι-Βασίλη μεταφέροντας το μήνυμα της αγάπης και της γενναιοδωρίας, μέσα από τις πράξεις μας και το νιάξιμο μας για τα παιδιά όλου του κόσμου!!