Ήμουν στο Super Market της γειτονιάς μου, όταν μου απέσπασε την προσοχή ένα αγοράκι γύρω στα πέντε συνοδευόμενο από τη μαμά του. Έκλαιγε και ζητούσε επίμονα ότι έβλεπε, σοκολάτες, μπισκότα, παγωτά, αυτοκινητάκια. Η μαμά, του εξηγούσε πως δεν έχει χρήματα για όλα αυτά. Ο μικρός εκνευρισμένος έκλαιγε, κυλιόταν χάμω, χοροπηδούσε, χτυπούσε τη μαμά του, τσίριζε, δημιουργώντας πανδαιμόνιο στο κατάστημα και αμηχανία στους πελάτες. Παρακολουθώντας το πιτσιρίκι να ουρλιάζει, επειδή η μαμά του αρνιόταν να του πάρει ότι ζητούσε, μου ήρθε στο μυαλό η εικόνα του “Κακομαθημένου” παιδιού. Όλοι θέλουμε να μεγαλώσουμε παιδιά ευγενικά, γεμάτα ευγνωμοσύνη και καθόλου κακομαθημένα, αλλά ίσως δεν ξέρουμε τον τρόπο. Βέβαια οι αντιδράσεις ενός κακομαθημένου παιδιού δεν είναι πάντα οι ίδιες. Είναι πολύ ευκολότερο να διαγνώσουμε ένα άγνωστο παιδί ως τέτοιο, αλλά πολύ δύσκολο όταν πρόκειται για το δικό μας παιδί.
Σημάδια που δείχνουν πως μάλλον έχεις κακομάθει το παιδί σου:
- Είναι συνέχεια θυμωμένο, έχει εκρήξεις και τα βάζει με μικρούς και μεγάλους. Γκρινιάζει χωρίς ούτε το ίδιο να ξέρει το λόγο.
- Δεν ικανοποιείται ποτέ και με τίποτα, μοιάζει με βαρέλι δίχως πάτο! Ζητάει συνεχώς κάτι καινούργιο μόνο για δική του προβολή και ικανοποίηση.
- Δεν είναι πρόθυμο να βοηθήσει ένα φίλο, ένα συμμαθητή, τ΄αδέλφια του.
- Προσπαθεί να ελέγξει τους μεγάλους σε ρόλο ανακριτή: “Που πήγατε; Γιατί δε μου το είπατε; Γιατί δε με πήρατε μαζί σας;”
- Σας ντροπιάζει σε δημόσιους χώρους (ένα μεμονωμένο γεγονός είναι φυσιολογικό) αλλά όταν αυτό επαναλαμβάνεται σκόπιμα προκειμένου να τραβήξει την προσοχή, τότε υπάρχει θέμα.
- Δεν θέλει να μοιράζεται ούτε να αγγίζει κανείς τα πράγματά του.
- Πρέπει να το παρακαλάς για οτιδήποτε, για να φάει, για να διαβάσει, για να κοιμηθεί, για να ντυθεί κλπ. Νιώθει ότι εκείνο είναι το πρόσωπο της εξουσίας στο σπίτι του.
- Σας αγνοεί. Εδώ ισχύει το γνωστό: ” Όσο θέλεις βρόντα στου κουφού την πόρτα”. Δεν σας ακούει εσκεμμένα και δεν αντιδρά σε ότι κι αν του λέτε.
- Δεν παίζει μόνο του και απολαμβάνει την παρέα καλύτερα με μεγάλους παρά με συνομηλίκους του. Το έχετε μάθει να αναζητά τον θαυμασμό!
- Απαιτεί να το δωροδοκείς για να κάνει κάτι. Π.χ. “Αν διαβάσεις θα πάμε στον παιδότοπο,” “αν φας το φαγητό σου μετά έχει παγωτό” κλπ.
Παραθέτουμε τώρα κάποιες συμπεριφορές που αν σας είναι γνώριμες, θα πρέπει να επανεξετάσετε τη στάση σας και να τοποθετήσετε αυστηρότερα όρια στην καθημερινότητα σας και στη σχέση με το παιδί σας.
– Του κάνετε ότι σας ζητήσει, δεν του χαλάτε χατίρι: Πολλές φορές υποχωρούμε γιατί δεν αντέχουμε άλλο τα ξεσπάσματά του. Συχνά τύψεις και ενοχές μας ωθούν στην ικανοποίηση κάθε επιθυμίας του παιδιού μας. Βέβαια με την υποχώρησή μας διευκολύνονται προσωρινά τα πράγματα αλλά έτσι μαθαίνει ότι με την γκρίνια και τα κλάματα θα πετυχαίνει αυτό που θέλει και θα του γίνει ένα καθημερινό όπλο στις σχέσεις τόσο με τους γονείς όσο και με το ευρύτερο περιβάλλον.
– Δεν το αφήνετε να στενοχωρηθεί: Με το παραμικρό τρέχετε να το παρηγορήσετε, μην το δείτε να κλάψει, μην το δείτε μουτρωμένο για κάτι που του έκαναν. Όμως η ζημιά, η αποτυχία, η μοναξιά είναι στην καθημερινότητα του κάθε παιδιού και πρέπει να προπονηθεί για να τα αντιμετωπίσει. Δεν θα έχει πάντα το στήριγμα των γονιών του και τη μεγάλη καρδιά της συγχώρεσης τους. Το “δίχτυ ασφαλείας” της οικογένειας σύντομα θα αποσυρθεί. Όσο κι αν υποφέρετε που το βλέπετε να κλαίει, βοηθήστε το να καταλάβει πως, ότι κι αν έγινε “θα περάσει”. Μόνο του θα πρέπει να βρει τον τρόπο να νιώσει καλύτερα. Όχι στις υποσχέσεις και στα χατίρια, προκειμένου να χαμογελάσει πάλι.
– Δωροβροχή: Σήμερα όλοι επιθυμούμε τα παιδιά μας να έχουν μια παιδική ζωή καλύτερη από τη δική μας. Έτσι, έχουμε δεν έχουμε τα γεμίζουμε με παιγνίδια, ρούχα, τα τρέχουμε σε πάρτι, σε εκδηλώσεις, σε παιδότοπους κλπ. Όμως όσο περισσότερα έχουν, τόσο περισσότερα ζητούν. Όλοι έχουμε δει παιδιά να μην ανοίγουν ούτε από περιέργεια κουτιά με δώρα που τους φέρνουν φίλοι και συγγενείς. Πόση απογοήτευση νιώθουμε βλέποντας τα να μην εκτιμούν τίποτα αλλά αντίθετα να έχουν απαιτήσεις και υπερβολικές προσδοκίες. Με τα δώρα και το διαρκές δόσιμο τα παιδιά μαθαίνουν να παίρνουν χαρά μόνο από υλικά αγαθά και όχι από τις σχέσεις, τις εμπειρίες, και τη ζεστασιά της συναναστροφής. Οι αναμνήσεις και οι φιλίες είναι ομορφότερες από οποιαδήποτε υλική παροχή!
– Όλη η ζωή σας περιστρέφεται γύρω από το παιδί σας: Πρέπει να σκεφθείτε, ότι έχετε και σεις τη δική σας ζωή! Είναι αυτονόητο ότι οι γονείς πρέπει να συνοδεύουν τα παιδιά τους στην εσωτερική τους πορεία προς την ωριμότητα και να συμμετέχουν στη ζωή τους. Αυτό βέβαια συνεπάγεται ότι πρέπει να αναλαμβάνουν ένα μέρος από τις επιτυχίες ή αποτυχίες των παιδιών τους. Αλλά σε ποιο βαθμό θέλει και χρειάζεται το κάθε παιδί να εμπλέκονται οι γονείς του; Ξέρετε πόσο δυσβάσταχτο είναι για ένα παιδί όταν συνειδητοποιήσει ότι εκείνο αποτελεί την αρχή και το τέλος στη ζωή της μητέρας του; Πολλές μητέρες φωνάζουν το παιδί τους ” Ζωή μου” σίγουρα από αγάπη και καλή πρόθεση. Όμως η υπερβολική ταύτιση της μητέρας με το παιδί της είναι που δυσκολεύει την επαφή των άλλων ενηλίκων με τα παιδιά. Ο πατέρας δεν ταυτίζεται σε τέτοιο βαθμό με τα παιδιά του ώστε να τα βλέπει σαν μέρος του εαυτού του. Η μητέρα πρέπει να μάθει να “αποστασιοποιείται” νωρίς, ενώ πρέπει να φροντίζει να δίδει νόημα στη δική της ζωή, πέρα από το χρέος της προς τα παιδιά της.
– Δεν του μαθαίνετε το “Ευχαριστώ”. Δεν είναι μόνο θέμα ευγένειας να λέει ένα: Ευχαριστώ! Η ευγνωμοσύνη μαθαίνεται από το παράδειγμα μας και αυτό πρέπει να γίνει από πολύ νωρίς για να συνεχιστεί και στην υπόλοιπη ζωή των παιδιών μας.
– Του επιτρέπετε να έχει λόγο και άποψη για όλα: Σίγουρα το παιδί πρέπει να έχει γνώμη και επιλογές για θέματα που το αφορούν γιατί έτσι αποκτά αυτοπεποίθηση και ανεξαρτησία. Όμως πάντα μέσα σε όρια, ως εδώ! Στην πραγματικότητα όσο κι αν το παιδί νομίζει ότι θέλει να αποφασίζει για τα πάντα μόνο του, αν είχε αυτή την δυνατότητα θα ένιωθε μεγάλο βάρος και μια τεράστια ευθύνη. Δεν μπορεί να έχει τη σκέψη και την κρίση ενός ενήλικα. Παράδειγμα, αν θα διάλεγε μόνο του το καθημερινό του φαγητό θα έτρωγε συνέχεια μακαρόνια με κιμά, πατατάκια και παγωτά!!!
Τελειώνοντας θέλω να σας πω ότι, κανείς δεν μπορεί να ανεχθεί για πολύ ένα “κακομαθημένο” παιδί, πόσο μάλλον αν δεν είναι το δικό του!!