” Κενά παιδιά ” Άρθρο του κορυφαίου ψυχιάτρου Λουίς Ρόχας Μάρκος

“Υπάρχει μια σιωπηλή τραγωδία που εκτυλίσσεται σήμερα στα σπίτια μας και αφορά τα πιο πολύτιμα κοσμήματα μας, τα παιδιά μας.

Τα παιδιά μας βρίσκονται σε μια συναισθηματική κατάσταση καταστροφική! Τα τελευταία 15 χρόνια οι ερευνητές, μας πρόσφεραν στατιστικές κάθε φορά και πιο ανησυχητικές σχετικά με την οξυμένη και επίμονη αύξηση της παιδικής ψυχασθένειας, που τώρα έχει φτάσει αναλογίες επιδημίας.

Οι στατιστικές δεν ψεύδονται:

• 1 στα 5 παιδιά έχει προβλήματα ψυχικής υγείας.
• Παρατηρήθηκε αύξηση 43% στη Δ.Ε.Π.Υ ( Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας).
• Παρατηρήθηκε αύξηση 37% στην εφηβική κατάθλιψη.
• Παρατηρήθηκε αύξηση 200% στον αριθμό των παιδικών (μεταξύ 10 και 14 ετών) αυτοκτονιών.

Τι συμβαίνει και τι κάνουμε λάθος;

Τα σημερινά παιδιά βρίσκονται σε υπερδιέγερση και είναι γεμάτα υλικά δώρα, αλλά στερούνται των βασικών για μια υγιή παιδική ηλικία, όπως:

•  συναισθηματικά διαθέσιμους γονείς
• όρια ξεκάθαρα βαλμένα
• υπευθυνότητες
• ισορροπημένη διατροφή και επαρκή ύπνο
• κίνηση εν γένει, ειδικά όμως στην ύπαιθρο
• δημιουργικό παιγνίδι, κοινωνική αλληλεπίδραση, ευκαιρίες για μη καθοδηγούμενο παιγνίδι και <ευκαιρίες> για να βαριούνται.  Αντιθέτως, τα τελευταία χρόνια τα παιδιά χόρτασαν από:

• γονείς με την προσοχή τους αποσπασμένη από την ψηφιακή τεχνολογία
• γονείς επιεικείς και επιτρεπτικούς που αφήνουν τα παιδιά τους ”να κυβερνούν τον κόσμο” και να είναι εκείνα που βάζουν τους κανόνες
• μια αίσθηση δικαιωμάτων, του να τα αξίζουν όλα χωρίς να τα κερδίζουν ή να γίνονται υπεύθυνα μόλις το αποκτούν
• ακατάλληλος ύπνος και μη ισορροπημένη διατροφή
• καθιστικός τρόπος ζωής
• ατελείωτη διέγερση, τεχνολογικές νταντάδες, άμεση επιβράβευση και απουσία βαρετών στιγμών.

Τι να κάνουμε και τι μπορούμε να βελτιώσουμε:    Αν θέλουμε τα παιδιά μας να γίνουν άτομα ευτυχισμένα και υγιή, πρέπει να ξυπνήσουμε και να επιστρέψουμε στα βασικά. Είναι ακόμη δυνατόν; Πολλές οικογένειες είδαν άμεση βελτίωση λίγες εβδομάδες αφότου εφάρμοσαν τις ακόλουθες συστάσεις:

• Βάλτε όρια και να θυμάστε ότι εσείς είστε ο καπετάνιος του καραβιού. Τα παιδιά σας θα αισθανθούν πιο σίγουρα ξέροντας πως εσείς έχετε τον έλεγχο του πηδαλίου.
• Προσφέρετε στα παιδιά έναν ισορροπημένο τρόπο ζωής, γεμάτο από αυτό που τα παιδιά ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ και όχι αυτό που ΘΕΛΟΥΝ. Μη φοβάστε να πείτε <όχι> στα παιδιά σας, αν αυτό που θέλουν δεν είναι αυτό που χρειάζονται.
• Δώστε τους θρεπτική τροφή και περιορίστε την τροφή – σκουπίδι.
• Να περνάτε τουλάχιστον μια ώρα ημερησίως στον καθαρό αέρα με δραστηριότητες όπως: ποδήλατο, περπάτημα, ψάρεμα, παρατήρηση πουλιών, εντόμων, λουλουδιών.
• Απολαύστε καθημερινά ένα οικογενειακό βραδινό φαγητό χωρίς κινητά ή όποια άλλη τεχνολογία που θα τους αποσπά την προσοχή.
• Παίξτε επιτραπέζια παιγνίδια με όλη την οικογένεια ή αν τα παιδιά είναι πολύ μικρά, αφεθείτε να παρασυρθείτε από τα ενδιαφέροντα τους, κι επιτρέψτε να καθοδηγούν εκείνα το παιγνίδι.
• Εμπλέξτε τα σε κάποια από τις δραστηριότητες ή τα καθήκοντα του σπιτιού σύμφωνα με την ηλικία τους (να διπλώνουν τα ρούχα, να τακτοποιούν τα παιγνίδια τους, να απλώνουν τα ρούχα, να στρώνουν το τραπέζι, να ταΐζουν τα κατοικίδια ζώα σας, κλπ).
• Καθιερώστε μια συνεπή ρουτίνα ως προς την ώρα του ύπνου, για να βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας κοιμάται όσο χρειάζεται. Τα ωράρια θα είναι ακόμη πιο σημαντικά για παιδιά σε σχολική ηλικία.
• Διδάξτε υπευθυνότητα και ανεξαρτησία. Μην τα προστατεύετε υπερβολικά έναντι κάθε απογοήτευσης ή κάθε λάθους. Το να κάνουν λάθη θα τους βοηθήσει να αναπτύξουν ανθεκτικότητα και να μάθουν να υπερνικούν τις προκλήσεις της ζωής.
• Μη φτιάχνετε την τσάντα του παιδιού σας, μην τους την κουβαλάτε, μην τους πηγαίνετε την εργασία που ξέχασαν, μην τους ξεφλουδίζετε την μπανάνα ή το πορτοκάλι, αν μπορούν να το κάνουν μόνα τους (4-5 ετών). Αντί να τους δίνετε μαγειρεμένο το ψάρι, μάθετε τα να ψαρεύουν.
• Μάθετε τα να περιμένουν και να αναβάλουν την ικανοποίηση.
• Δώστε ευκαιρίες για  <πλήξη> μια και η πλήξη είναι η στιγμή που ξυπνά η δημιουργικότητα. Μην αισθάνεστε ότι πρέπει να διασκεδάζουν όλη την ώρα.
• Μη χρησιμοποιείτε την τεχνολογία ως θεραπεία για τη βαρεμάρα, μήτε να τους την προσφέρετε στην πρώτη ευκαιρία απραξίας.
• Αποφύγετε τη χρήση της τεχνολογίας στο τραπέζι, στο αυτοκίνητο, στα εστιατόρια, στα εμπορικά κέντρα. Χρησιμοποιείστε αυτές τις στιγμές ως ευκαιρίες κοινωνικοποίησης, εκπαιδεύοντας έτσι τον εγκέφαλό τους να ξέρει να λειτουργεί όταν βρίσκονται σε κατάσταση <πλήξης>.
• Βοηθήστε τα να φτιάξουν ένα βαζάκι <πλήξης> για όταν θα βαριούνται.
• Να είστε συναισθηματικά διαθέσιμος ούτως ώστε να  “συνδέεστε” με το παιδί σας και να του διδάσκετε αυτορύθμιση και κοινωνικές δεξιότητες.
• Τα βράδια απενεργοποιείστε τα τηλέφωνα, όταν τα παιδιά πρέπει να πάνε για ύπνο, ώστε να αποφύγετε την ψηφιακή απόσπαση προσοχής.
• Γίνετε ένας συναισθηματικός ρυθμιστής ή προπονητής των παιδιών σας. Διδάξτε τους να αναγνωρίζουν και να διαχειρίζονται την απογοήτευση ή την οργή τους.
• Μάθετέ τα να χαιρετούν, να αλλάζουν ρόλους, να μοιράζονται χωρίς να μένουν με άδεια χέρια, να λένε “ευχαριστώ” και “παρακαλώ”, να παραδέχονται τα λάθη τους και να ζητούν συγνώμη (μην τους το επιβάλετε όμως) και να είστε το πρότυπο όλων αυτών των αξιών που θέλετε να μεταδώσετε..
• Συνδεθείτε συναισθηματικά: χαμογελάστε, φιλήστε, γαργαλήστε, διαβάστε, χορέψτε, παίξτε ή μπουσουλείστε μαζί τους!”

Με τη σειρά μου κι εγώ, συμβουλεύω όλους τους γονείς να πιστέψουν, όσο απογοητευμένοι και εξουθενωμένοι κι αν είναι από το μεγάλωμα των παιδιών τους, πως ποτέ δεν είναι αργά να κάνουν μια νέα αρχή, ακολουθώντας τις σοφές συμβουλές του Λουίς Ρόχας Μάρκος.